Lekcje muzealne Ossolineum

Informacje o programie

Zachęcamy do skorzystania z oferty lekcji prowadzonych w gmachu głównym Ossolineum, która skierowana jest do uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.

Zajęcia prowadzone są przez specjalnie przeszkolonych edukatorów, którzy dostosowują sposób ich realizacji do wieku odbiorców, wykorzystują różnorodne zadania aktywizujące, które pozwalają na ciągłą interakcję z uczniami oraz wejście z nimi w dialog. 

Wszystkie zajęcia ilustrowane są zbiorami ossolińskimi, których bogactwo pozwala poruszać tematy z zakresu historii, literatury, kultury i sztuki.

Działania edukacyjne adresowane do młodszych uczniów zachęcają do zaprzyjaźnienia się z książką, dziełami sztuki oraz historią Polski, a przede wszystkim rozbudzają ciekawość świata i uruchamiają wyobraźnię.

Tematy przygotowane z myślą o starszych uczniach mogą stanowić dopełnienie programu realizowanego w szkole, poszerzając wiedzę ogólną, zwłaszcza z zakresu humanistyki. 

Lekcje są realizowane w gmachu głównym Ossolineum we Wrocławiu przy ulicy Szewskiej 37. Wejście od strony ul. Szewskiej lub ul. Grodzkiej i pl. Nankiera (przez Zaułek Ossolińskich).

Informacje praktyczne

Lekcje muzealne

  • w zależności od wybranego tematu zajęcia odbywają się w różnych przestrzeniach budynku (sala wykładowa, dawny barokowy refektarz, wystawy czasowe)
  • niektóre z tematów realizujemy również w wersji online

Wiek uczestników

  • uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych

Terminy

  • wtorek-piątek
  • początek lekcji: 8.30, 10.15, 12.00, 13.45
  • czas: 65 minut

Rezerwacja zająć

Cena

  • 150 zł za grupę do 15 osób
  • 200 zł za grupę od 16 do 30 osób

Kontakt

Dział Programowy Zakładu Narodowego im. Ossolińskich
dzialprogramowy@ossolineum.pl
tel. 71 37 19 571, 71 37 19 572

Tematy lekcji

O! Ossolineum

Dla uczniów klas IV-VI i VII-VIII szkoły podstawowej oraz szkół ponadpodstawowych.

Kiedy i dlaczego powołano do życia Zakład Narodowy im. Ossolińskich? Co dziś skrywają mury wrocławskiego, barokowego gmachu z kopułą? W czasie zajęć uczniowie będą mieli okazję usłyszeć historię jednej z najważniejszych polskich instytucji, która od ponad dwustu lat realizuje misję dbania o narodowe dziedzictwo, a także dowiedzieć się, jakie bezcenne zabytki znajdują się w jej zbiorach.   

Zajęcia zostaną dostosowane do wieku i wiedzy odbiorców.

Podczas zajęć uczniowie:

  • poznają historię Zakładu Narodowego im. Ossolińskich oraz jego najcenniejsze zbiory;
  • poznają postacie założycieli Ossolineum: hrabiego Józefa Maksymiliana Ossolińskiego i księcia Henryka Lubomirskiego;
  • uświadomią sobie, jaką rolę odegrało Ossolineum w walce o wolność Polski;
  • zwiedzą zakamarki gmachu głównego Ossolineum (w miarę ich dostępności);
  • zobaczą wybrane przykłady zbiorów Ossolineum, w tym faksymile cennych starodruków.

Podstawa programowa (historia):
Klasa IV: uczeń poznaje historię i tradycje swojej okolicy i ludzi dla niej szczególnie zasłużonych; zna lokalne zabytki i opisuje ich dzieje; wiąże najważniejsze zabytki i symbole kultury polskiej z właściwymi regionami.
Klasa V-VIII: uczeń omawia położenie Polaków w zaborach pruskim i austriackim […]; wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej – […] autonomia galicyjska; opisuje formowanie się nowoczesnej świadomości narodowej Polaków; przedstawia bezpośrednie skutki II wojny światowej, w tym problem zmiany granic i przesiedleń ludności.
Szkoła ponadpodstawowa: uczeń rozpoznaje i charakteryzuje dorobek kultury polskiej w I połowie XIX wieku […]; charakteryzuje sytuację polityczną, społeczno-gospodarczą i kulturową Królestwa Polskiego, ziem zabranych, zaboru pruskiego i austriackiego; charakteryzuje proces formowania się nowoczesnej świadomości narodowej Polaków i innych grup narodowych zamieszkujących tereny dawnej Rzeczypospolitej; dostrzega kluczowe znaczenie utrzymania i przekazywania polskiego kodu kulturowego (wiara, język) dla podtrzymania świadomości narodowej; opisuje straty demograficzne, terytorialne, gospodarcze i kulturowe po II wojnie światowej – ze szczególnym uwzględnieniem wymuszonych migracji milionów Polaków.

Temat możliwy do realizacji stacjonarnie i online.

REZERWUJ

Niezwykły księgozbiór – ciekawostki ossolińskie

Dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej

Jak niegdyś zdobiono książki? Z czego można zrobić okładkę? Jaka jest najmniejsza książka w zbiorach Ossolineum? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań przyniesie spotkanie na lekcji muzealnej, podczas której zobaczycie różnorodność bezcennych zbiorów Ossolineum. Ze względu na szczególne warunki ich udostępniania, pokazywane są niezwykle rzadko i to przy wyjątkowych okazjach. Zajęcia będą więc niezwykłą okazją, żeby poznać te skarby i poszukać inspiracji do własnej pracy kreatywnej.

Podczas zajęć uczniowie:

  • dowiedzą się o misji i działalności Ossolineum;
  • poznają przykłady ciekawych obiektów ze zbiorów Ossolineum, w tym niecodzienne i wyjątkowe książki;
  • zaprojektują własne zdobienia książki artystycznej.

Podstawa programowa: uczeń korzysta z różnych źródeł informacji, np. atlasów, czasopism dla dzieci, słowników i encyklopedii, czy zasobów Internetu i rozwija swoje zainteresowania; osiąga umiejętność uczestnictwa w kulturze oraz wyrażania swych spostrzeżeń i przeżyć za pomocą plastycznych, muzycznych i technicznych środków wyrazu, a także przy użyciu nowoczesnych technologii; ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne), inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem.

REZERWUJ

Bajeczne dzieje i zabawy historyczne – rozgrywki w Ossolineum

Dla uczniów klas III i IV szkoły podstawowej.

Fascynujące legendy, dzielne czyny i niezwykłe wydarzenia… to wszystko odnaleźć można w grach planszowych znajdujących się w kolekcji Ossolineum. Podczas zajęć dowiemy się, w jakie gry grali nasi rówieśnicy 200 lat temu oraz czy gra może być cennym zabytkiem. Lekcja muzealna będzie niepowtarzalną okazją, żeby rozegrać partię jednej z najstarszych w Polsce gier planszowych, a równocześnie utrwalić wiedzę na temat najważniejszych postaci i wydarzeń oraz legend z historii kraju.

Podczas zajęć uczniowie:

  • utrwalą wiedzę o ważnych postaciach i wydarzeniach w historii Polski;
  • obejrzą przykłady zabytkowych gier historycznych;
  • dowiedzą się o różnorodności zbiorów Ossolineum;
  • zagrają w partię gry planszowej Piast.

Podstawa programowa:
Klasa III: uczeń opowiada o legendarnym powstaniu państwa polskiego; przedstawia wybrane legendy dotyczące regionu, w którym mieszka lub inne; wymienia imiona i nazwiska, np. pierwszego władcy i króla Polski; przedstawia wybrane postacie i prezentuje informacje o wielkich Polakach, m.in.: królowa Jadwiga, król Stefan Batory, astronom Mikołaj Kopernik.
Klasa IV: uczeń rozpoznaje rodzaje źródeł historycznych; odróżnia historię od dziejów legendarnych; zna postacie i wydarzenia o doniosłym znaczeniu dla kształtowania polskiej tożsamości kulturowej (Książę Mieszko i czeska Dobrawa – chrzest Polski; Bolesław Chrobry – pierwszy król – i zjazd w Gnieźnie; ostatni z Piastów – Kazimierz Wielki; królowa Jadwiga, Władysław Jagiełło, Zawisza Czarny, unia polsko-litewska i zwycięstwo grunwaldzkie; Mikołaj Kopernik; Jan Zamoyski; bohaterowie wojen XVII wieku i król Jan III Sobieski; Tadeusz Kościuszko i kosynierzy spod Racławic; Jan Henryk Dąbrowski i Józef Wybicki).

REZERWUJ

Rzut kostką przez polskie dzieje

Dla uczniów klas V-VIII szkoły podstawowej.

W bogatych zbiorach Ossolineum znajdują się nie tylko cenne książki oraz kolekcja dzieł sztuki, ale również… gry planszowe, w tym jedne z pierwszych gier zabytkowych, jakie powstały na ziemiach polskich: Assarmot oraz Piast. Przez wiele lat „zabawy historyczne” umilały czas minionym pokoleniom, a teraz nam pozwolą powtórzyć wiedzę historyczną. Podczas zajęć uczestnicy rozegrają partię Piasta i tym samym powtórzą informacje o najważniejszych postaciach i wydarzeniach z historii Polski.

Podczas zajęć uczniowie:

  • dowiedzą się o działalności Ossolineum w zakresie utrzymywania tożsamości narodowej w czasie zaborów;
  • poznają różnorodność obiektów znajdujących się w zbiorach Zakładu;
  • rozegrają partię historycznej gry planszowej Piast;
  • poznają inne planszowe gry historyczne.

Podstawa programowa (historia): Umieszczanie procesów, zjawisk i faktów historycznych w czasie oraz porządkowanie ich i ustalanie związków przyczynowo-skutkowych; dostrzeganie zmiany w życiu politycznym i społecznym oraz ciągłości w rozwoju kulturowym; objaśnianie związków przyczynowo-skutkowych; analizowanie zjawisk i procesów historycznych; dostrzeganie potrzeby poznawania przeszłości dla rozumienia procesów zachodzących we współczesności; posługiwanie się pojęciami historycznymi i wyjaśnianie ich znaczenia; kształcenie postawy szacunku dla przeszłości i tradycji literackiej jako podstawy tożsamości narodowej; rozwijanie poczucia tożsamości narodowej oraz szacunku dla tradycji.

REZERWUJ

Barokowe rebusy w klasztornej jadalni

Dla uczniów klas VII-VIII szkół podstawowych oraz szkół ponadpodstawowych.

Barokowy gmach Ossolineum kryje w sobie niezwykle piękne i tajemnicze wnętrza. W jednym z nich przed wiekami do wspólnego posiłku zasiadali zakonnicy. W czasie zajęć odwiedzimy Refektarz Ossolineum, czyli dawną jadalnię, w której 20 lat temu – w czasie prac konserwatorskich – odkryto XVII-wieczne malowidła. Uczestnicy zajęć będą mieli okazję wspólnie rozszyfrować malarskie rebusy oraz poznać zagadnienia związane z barokową ikonografią.

Zajęcia zostaną dostosowane do wieku i wiedzy odbiorców.

Podczas zajęć uczniowie:

  • wysłuchają opowieści o założeniu Zakładu Narodowego im. Ossolińskich oraz poznają budynek, który obecnie jest jego siedzibą; 
  • poznają podstawowe cechy sztuki barokowej oraz znaczenie symboliki w niej stosowanej;
  • poznają definicje pojęć: symbol, personifikacja, atrybut, alegoria, apoteoza, refektarz;
  • poznają funkcję atrybutu, symbolu i personifikacji.

Podstawa programowa (plastyka, klasa VII-VIII): Uczeń rozróżnia gatunki i tematykę dzieł w sztukach plastycznych ([...] sceny: rodzajowa, religijna, mitologiczna, historyczna i batalistyczna); zna dziedzictwo kulturowe najbliższego otoczenia, wymienia zabytki i dzieła architektury (historycznej i współczesnej).

Podstawa programowa (historia sztuki, szkoła ponadpodstawowa): Uczeń wymienia podstawowe gatunki w dziełach sztuk plastycznych, m.in. [...] sceny: rodzajowa, religijna, mitologiczna, historyczna (w tym batalistyczna) [...]; rozróżnia podstawowe motywy ikonograficzne; wymienia różne funkcje dzieł sztuki, takie jak: sakralna, sepulkralna, estetyczna i dekoracyjna, dydaktyczna, ekspresywna, użytkowa, reprezentacyjna, kommemoratywna, propagandowa, kompensacyjna, mieszkalna i rezydencjonalna, obronna, magiczna; wskazuje w dziele sztuki symbol i alegorię, potrafi wytłumaczyć ich znaczenie; rozpoznaje w dziele sztuki temat i wskazuje jego źródło ikonograficzne; rozpoznaje podstawowe motywy ikonograficzne, świętych chrześcijańskich, bogów greckich i alegorie wybranych pojęć na podstawie atrybutów; analizuje dzieła pod względem ikonograficznym, z wykorzystaniem słowników symboli; zna terminologię związaną z opisem formy i treści dzieła malarskiego, rzeźbiarskiego i graficznego, w tym m.in. nazwy formuł ikonograficznych.

REZERWUJ

Nie bój się „Zemsty”! Fredro w Ossolineum

Dla uczniów klas VII-VIII szkoły podstawowej.

Czy zemsta popłaca? O tym na pewno przekonali się bohaterowie komedii Aleksandra Fredry, a teraz my przekonamy się, czy lekturę szkolną możemy czytać z przyjemnością. W Ossolineum, zwanym domem Fredry, znaleźć można niezwykle ciekawe, bezcenne pamiątki po komediopisarzu, które podczas lekcji przybliżą nam kontekst utworu oraz mniej znane wątki z życia i twórczości „ojca komedii polskiej”.

Podczas zajęć uczniowie:

  • poznają przykłady bezcennych obiektów znajdujących się w zbiorach Ossolineum, w tym rękopis „Zemsty” oraz różne wydania i odsłony utworu;
  • poznają ciekawostki związane z genezą oraz kontekstem utworu i powtórzą najważniejsze informacje związane z lekturą;
  • dowiedzą się ciekawych informacji dotyczących życia i twórczości Aleksandra Fredry;
  • odkryją związek komediopisarza z Wrocławiem.

Podstawa programowa (język polski, klasa VII-VIII): Uczeń rozpoznaje rodzaje literackie: epika, liryka i dramat; wskazuje elementy dramatu; zna pojęcie komizmu, rozpoznaje jego rodzaje w tekstach oraz określa ich funkcje; wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny, historyczno-literacki, kulturowy, filozoficzny, społeczny. Zemsta Aleksandra Fredry jako lektura obowiązkowa.

Temat możliwy do realizacji stacjonarnie i online.

REZERWUJ

Zaczytany latarnik – o poruszającej sile „Pana Tadeusza”

Dla uczniów klas VII-VIII szkoły podstawowej

Czy to możliwe, żeby książka zmieniła plany i los człowieka? Wśród bezcennych zbiorów Ossolineum znajdują się rękopisy najsłynniejszych polskich literatów, w tym rękopis „Latarnika” Henryka Sienkiewicza. Podczas zajęć uczniowie zobaczą obiekty ilustrujące okoliczności, w jakich napisał on nowelę oraz zaobserwują, jak wzrosło znaczenie „Pana Tadeusza” – książki, która początkowo nie została doceniona, a z czasem stała się jedną z najważniejszych pozycji polskiej literatury.

 Podczas zajęć uczniowie:

  • poznają genezę „Latarnika”;
  • dowiedzą się, jakie znaczenie miała lektura „Pana Tadeusza” w czasach zaborów;
  • zobaczą autografy literackie oraz inne ciekawe obiekty, dotyczące Henryka Sienkiewicza ze zbiorów Ossolineum;
  • zastanowią się nad znaczeniem tęsknoty jako motywu literackiego.

Podstawa programowa (język polski): uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty np. biograficzny, historyczny, historyczno-literacki, kulturowy, filozoficzny, społeczny. „Latarnik” autorstwa Henryka Sienkiewicza jako lektura obowiązkowa. 

Temat możliwy do realizacji stacjonarnie i online

REZERWUJ

Hej! Przez Lipce, Bronowice – chłopomania w czasach Młodej Polski

Dla uczniów szkół ponadpodstawowych

 

Co łączy Władysława Reymonta i Stanisława Wyspiańskiego? Skąd się wzięła młodopolska fascynacja ludowością i jak wpłynęła na ówczesnych twórców? Wśród cennych skarbów Ossolineum odnajdziemy także te związane z arcydziełami literatury polskiej – dramatem „Wesele” oraz powieścią „Chłopi”. Pomogą nam one w przybliżeniu genezy obydwu utworów oraz ciekawych wątków z życia ich autorów.

Podczas zajęć uczniowie:

  • poznają ciekawostki związane z okolicznościami powstania obu utworów i powtórzą najważniejsze informacje dotyczące ich treści;
  • usłyszą ciekawostki z życia Stanisława Wyspiańskiego i Władysława Reymonta;
  • poznają przykłady obiektów ze zbiorów Ossolineum związanych z omawianymi twórcami, w tym rękopis „Chłopów” Reymonta;
  • usystematyzują wiedzę na temat twórczości okresu Młodej Polski oraz nurtu chłopomanii.

Podstawa programowa (język polski): uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy [...]; rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach [Młoda Polska]; rozpoznaje konwencje literackie i określa ich cechy w utworach (fantastyczną, symboliczną, realistyczną, naturalistyczną); „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego jako lektura obowiązkowa; „Chłopi” (tom I – „Jesień”) Władysława Stanisława Reymonta jako lektura obowiązkowa.

Temat możliwy do realizacji stacjonarnie i online

REZERWUJ

Oferta specjalna – bezpłatne lekcje na wystawie „Historia nie/oczywista. 200 lat Muzeum Książąt Lubomirskich”

Informacje o programie

W ramach programu towarzyszącego wystawie czasowej Historia nie/oczywista. 200 lat Muzeum Książąt Lubomirskich przygotowaliśmy dla Państwa specjalną ofertę bezpłatnych lekcji, adresowanych do uczniów szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych.

Terminy

  • od 19 marca do 28 czerwca 2024 roku
  • wtorek-piątek
  • początek lekcji: 10.15, 12.00, 13.45, 15.30
  • czas: 65 minut

Rezerwacja zająć

Nie/zwykłe muzeum i jego tajemnice

Dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej.

Muzeum jest wyjątkowym miejscem, które umożliwia nam podróż w przeszłość. Ale po co właściwie powstają muzea? Dlaczego niektóre obiekty uznawane są za cenne i co może być eksponatem? Lekcja muzealna na wystawie czasowej z okazji 200-lecia Muzeum Książąt Lubomirskich pozwoli nam wspólnie poszukać odpowiedzi na te pytania oraz poznać  niezwykłą historię jednego z najstarszych muzeów w Polsce. Przekonacie się, że wizyta w muzeum może być pasjonującą przygodą.

Podczas zajęć uczniowie:

  • dowiedzą się z czego składa się wystawa muzeum i co może być eksponatem;
  • poznają niezwykłą historię Muzeum Książąt Lubomirskich oraz jego różnorodne, bezcenne zbiory;
  • poszukają na wystawie ciekawych obiektów i rozwiążą zagadki z nimi związane.

Podstawa programowa: uczeń podejmuje samodzielną aktywność poznawczą, np. oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z nowoczesnej technologii itd.; w zakresie recepcji sztuk plastycznych: nazywa dziedziny sztuk plastycznych, np. malarstwo, rzeźbę, w tym dziedziny sztuki użytkowej [...]; rozpoznaje i nazywa podstawowe gatunki dzieł malarskich i graficznych: pejzaż, portret, scena rodzajowa; nazywa wybrane przykłady dzieł znanych artystów: malarzy, rzeźbiarzy, architektów z regionu swego pochodzenia lub innych; wyjaśnia pojęcia: oryginał czy kopia obrazu lub rzeźby, miniatura obrazu lub rzeźby, reprodukcja itp.; wskazuje miejsca prezentacji sztuk plastycznych.

REZERWUJ

Muzeum nie/oczywiste – badacze historii

Dla uczniów klas IV-VIII szkoły podstawowej

Muzea to nie tylko miejsca, gdzie gromadzone są cenne obiekty. Kryją również niezwykłe historie, opowiadają o ludziach, ich życiu i kulturze sprzed wielu lat. Muzeum Książąt Lubomirskich jest jednym z najstarszych muzeów na ziemiach polskich. Ale jego historia nie jest taka oczywista. Dlaczego? Zajęcia w Ossolineum zachęcą nas do poszukania odpowiedzi na to pytanie. Z okazji jubileuszu 200-lecia Muzeum Książąt Lubomirskich przyjrzymy się bezcennej kolekcji i odkryjemy, jakie niezwykłe historie mogą opowiedzieć poszczególne eksponaty, a tym samym poznamy tajniki pracy muzealnika.

Podczas zajęć uczniowie:

  • poznają niezwykłą historię Muzeum Książąt Lubomirskich;
  • zobaczą na wystawie bezcenne dzieła autorstwa m.in. Rembrandta, Dürera, Brueghla czy Picassa i usłyszą pasjonujące historie z nimi związane;
  • rozwiążą zadania, szukając wskazówek na ekspozycji.

Podstawa programowa (historia): uczeń dostrzega potrzeby poznawania przeszłości dla rozumienia procesów zachodzących we współczesności; zna dziedzictwo kulturowe najbliższego otoczenia, wymienia zabytki i dzieła architektury (historycznej i współczesnej); wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców; wykazuje się znajomością najważniejszych muzeów i kolekcji dzieł sztuki w Polsce i na świecie; zna i stosuje zasady prezentacji i upowszechniania dzieł zgodnie z prawem i etyką.

REZERWUJ

Nie/zapomniane – muzeum w obronie dziedzictwa

Dla uczniów szkół ponadpodstawowych.

W jaki sposób zbiory Muzeum mogą stać się orężem w walce o niepodległość? „Z miłości do kraju i sztuki” przeszło 200 lat temu utworzone zostało Muzeum Książąt Lubomirskich. Wystawa czasowa z okazji tego jubileuszu pozwoli nam poznać nie tylko niezwykłe dzieje i bezcenne zbiory jednego z najstarszych muzeów na ziemiach polskich, ale również to, jak istotnym zadaniem jest chronienie i zachowanie dla przyszłych pokoleń elementów naszego dziedzictwa kulturowego.

Podczas zajęć uczniowie:

  • poznają historię i ideę działalności Ossolineum i Muzeum Książąt Lubomirskich;
  • dowiedzą się jaką rolę w historii państwa pełnią kolekcje muzealne;
  • zastanowią się nad znaczeniem zachowania dziedzictwa kultury dla tożsamości narodowej;
  • zobaczą przykłady bezcennych obiektów ze zbiorów Muzeum Książąt Lubomirskich.

Podstawa programowa (historia): uczeń ugruntowuje potrzebę poznawania przeszłości dla rozumienia współczesnych mechanizmów społecznych i kulturowych; charakteryzuje czynniki narodotwórcze i sprzyjające zachowaniu tożsamości narodowej; dostrzega kluczowe znaczenie utrzymania i przekazywania polskiego kodu kulturowego (wiara, język) dla podtrzymania świadomości narodowej.

REZERWUJ